Diversificatie: Is uw portefeuille wel PPIG?

In het kort

• Wat is PPIG?
• Hoe richt u een portefeuille in met ETF's?
• Een voorbeeld van een beleggingsportefeuille

Tot op de dag van vandaag zijn talloze wetenschappers over de hele wereld bezig met de vraag op welke wijze de ideale beleggingsportefeuille kan worden samengesteld. Het antwoord is niet eenduidig. Toch komen er een aantal waardevolle inzichten uit diverse wetenschappelijke studies die eigenlijk samen te vatten zijn in het beleggingsconcept PIG. En omdat beleggen ook leuk mag zijn (en is) komt daar de P van Play nog bij.

Wat is PPIG?

PPIG is het (helaas Engelse) acroniem voor Preservation (Behoud), Income (Inkomen) en Growth (Groei). De eerste P staat voor Play. U kunt beleggen namelijk ook zien als iets dat leuk is. Veel van onze klanten noemen het ook hun hobby. Als u nadenkt over het opbouwen van een evenwichtige portefeuille, denk dan PPIG. Waar is het u bij beleggen om te doen? Wat is het belangrijkste doel? Uw opgebouwde kapitaal behouden, of juist inkomen genereren uit uw beleggingen? Of wilt u door beleggen het kapitaal (hard) laten groeien? En wilt u met uw beleggingen ook inspelen op trends voor de komende jaren?

Een beleggingsportefeuille gericht op het behoud van het vermogen ziet er anders uit dan een portefeuille die gericht is op groei. Dit verklaart het belang van de “waarom vraag”. Hoe duidelijker u voor uzelf waarom u aan het beleggen, hoe eenvoudiger wordt het bouwen van een uitgebalanceerde effectenportefeuille.

Naast de “waarom vraag” zijn er nog een aantal factoren waarmee u rekening dient te houden. Denk hierbij aan de omvang van het vermogen, de beleggingshorizon en uw bereidheid tot het nemen van risico.

Waarom ETF’s?

Waar vrijwel alle wetenschappers het over eens zijn is dat spreiding dé manier is bij beleggen om het risico te verlagen. Het product dat daarbij de beste kaarten heeft is een ETF. Dit staat voor Exchange Traded Fund en is eigenlijk een beleggingsfonds dat een index volgt tegen zo laag mogelijke kosten. U kunt bijvoorbeeld in een keer een beurs als de AEX of de NASDAQ volgen, maar ook (de index van) een bepaalde trend (bijvoorbeeld duurzaamheid), sector (van tech tot waterstof) of regio (van Nederland tot emerging markets).

Het is een pretentieloos product, want het probeert ‘de markt niet te verslaan’. Het volgt de index, that’s it. Daarmee zijn het uitstekende bouwstenen om op eenvoudige wijze een portefeuille samen te stellen.

>> Lees ook: Wat zijn ETF’s en hoe werken deze aandelenmandjes? 

Vier stappen

De volgende algemene vuistregels helpen u bij het inrichten van uw portefeuille. Een logische aanpak die u kunt hanteren bestaat uit de volgende vier stappen:

1. Bepaal uw risicoprofiel en beleggingshorizon
2. Bepaal een gewenste asset allocatie (welke beleggingscategorieën zijn passend)
3. Maak een detail verdeling over basis- en accent thema’s
4. Selecteer daarin passende ETF’s

1. Bepalen risicoprofiel en beleggingshorizon

Een eerste stap in deze aanpak is het beantwoorden van de vraag hoeveel risico u wilt lopen en wat uw horizon is. Risico wordt in het algemeen vertaald in de ‘beweeglijkheid’ ofwel volatiliteit. van het rendement. Veel volatiliteit betekent veel risico en dit zal zich ook uiten in een volatiel betekent veel beweeglijkheid qua (negatief) rendement. Dan kan in één jaar heel veel rendement worden behaald, maar in één jaar ook veel verlies worden geleden. Uw horizon is hierin relevant want als u meer risico neemt moet u de tijd hebben om slechte jaren op te kunnen vangen. Alleen bij een lange termijn mag u ervan uitgaan dat meer risico zich ook vertaald in een hoger gemiddeld rendement. Met een minder risicovolle portefeuille kunt u ook met een kortere horizon beleggen.

Dé bepalende factor voor het risico van uw portefeuille is de verdeling over ‘asset classes’, ook wel de asset allocatie genoemd. Dit betreft stap 2 van de aanpak.

2. Bepaal een gewenste asset allocatie

Uw profiel is bepalend voor de mate waarin verschillende beleggingscategorieën (asset classes) in uw portefeuille vertegenwoordigd mogen zijn: de asset allocatie. In 1990 won Harry Markowitz de Nobelprijs voor Economie. Zijn theorie bewijst dat een gelijk rendement behaald kan worden bij een lager risico als verschillende asset classes worden gecombineerd worden die zo weinig mogelijk in relatie tot elkaar staan (gecorreleerd zijn).

Er zijn diverse indelingen in beleggingscategorieën te maken. Een eenvoudige verdeling omvat de volgende 5 ‘asset classes’: aandelen, obligaties, vastgoed, grondstoffen en liquiditeiten.

3. Maak een detailverdeling over basis- en accentthema’s

Als het gaat om de asset classes aandelen en obligaties zijn er heel veel verschillende markten en ETF’s beschikbaar. Deze kunnen onderling substantieel afwijken qua risico en rendement. Veel professionele vermogensbeheerders en pensioenfondsen passen daarom binnen deze asset classes nog een verdeling toe. Ze maken onderscheid tussen basisthema’s (core), en accentthema’s (satellite). Dit wordt dan ook een core / satellite strategie genoemd.

• Basisthema’s
  Dit betreft markten en categorieën met een lager risico en beweeglijkheid wat vaak ook leidt tot een lager maar stabieler rendement. Wat aandelen betreft zal het dan geografisch gaan om de volwassen markten van Noord AmerikaNoord-Amerika, Europa en Japan, om grotere ondernemingen (large caps) en ondernemingen, liefst met een stabiel dividendrendement. Voor obligaties betreft het fondsen die beleggen in staatsobligaties of Investment Grade bedrijfsobligaties uit dezelfde volwassen markten. De fundering van de beleggingsportefeuille (de core) wordt voor 60 – 80% bepaald door de basisthema’s.
  
  

• Accentthema’s 
  De markten en fondsen die als accent worden ingezet, brengen een kans op extra rendement in de portefeuille. Deze fondsen hebben dan ook een hoger risico als zelfstandige belegging. Door de vaak afwijkende samenhang (correlatie) kan een beperkte exposure ervoor zorgen dat het risico op portefeuilleniveau juist lager wordt. Bekende voorbeelden van accentthema’s voor aandelen zijn bijvoorbeeld emerging markets, bepaalde sectorfondsen, en fondsen die beleggen in kleinere ondernemingen (small en midcaps). Bij obligaties gaat het om fondsen die beleggen in (High Yield) bedrijfsobligaties of staatsobligaties van emerging markets landen. Het is binnen de core / satellite strategie gebruikelijk om met beperkte percentages in accentthema’s te beleggen en daarbinnen ook voor spreiding te zorgen.

  Daar waar de core – ofwel het fundament van de portefeuille – bestaat uit generieke exposure (blootstelling), is er bij de satellieten veel meer sprake van generieke exposure. Dit raakt daarmee ook veel meer de P van Play van PPIG. U zou de invulling van de satellieten kunnen zien als een intellectueel spel waarin in u uw eigen visie op de wereld vertaalt naar de invulling van de portefeuille.

4. Selecteer daarin passende fondsen

Na deze onderverdeling moet u de fondsen selecteren die u per asset class en thema wilt gebruiken. Om u hierin te ondersteunen biedt SaxoInvestor diverse handige tools. Zo wordt er een aantal basis- en accentthema’s benoemd met diverse achterliggende fondsen en met de ETF-screener kunt u fondsen vinden en met elkaar te vergelijken.

5. De rol van ETF’s

De kracht van deze producten is dat u met één aankoop veel spreiding bereikt. Zij vormen hiermee dus een goed gespreid en goedkoop fundament prima basis van een robuuste beleggingsportefeuille. En helemaal als u ETF’s bekijkt met het PPIG-concept in het achterhoofd. Dan zijn er een aantal laag volatiele (laag risico) ETF’s die de invulling geven aan de B (Behoud).

Deze zouden in de asset class obligaties gezocht kunnen worden. Voor het I-gedeelte (Inkomen) kunt u bijvoorbeeld denken aan een hoog dividend ETF. Wat betreft het Groeigedeelte bieden aandelen doorgaans het meeste perspectief. Het is goed mogelijk dat bij het toepassen van de core/satellite-gedachte u 50% van uw te beleggen vermogen wilt alloceren in de asset class aandelen. Van die 50% gaat 80% in een ETF die de wereldwijde aandelenmarkt volgt en de overige 20% van het vermogen dat beschikbaar is voor aandelen wordt belegd in specifiekere ETF’s (zoals een thema, sector of geografisch gebied).

Voorbeeld van een beleggingsportefeuille

Hieronder een voorbeeld van hoe een beleggingsportefeuille eruit zou kunnen zien. Zie dit voorbeeld als inspiratie en niet als een zekerheid die in beton gegoten is. Ik heb als uitgangspunt iemand genomen van 30 jaar die snapt dat hij – als aanvulling op zijn pensioen – zelf ook zal moeten beleggen. Naast een eenmalige storting van 5.000 EURO zal hij iedere maand jaar ongeveer 200.000 EURO extra beleggen.

Hij is jong en kiest daarom voor een relatief groot gedeelte in aandelen. Verder vindt hij het rendement op dit moment laag en kiest er daarom voor een relatief groot gedeelte ‘cash’ aan te houden. Als het rendement op obligaties weer hoger is dan op sparen bij de bank, zal de cash omgezet worden in Europese bedrijfsobligaties.

• Wereldwijd aandelen ETF:  50% (Core)
• Wereldwijd vastgoed ETF: 10% (Core)
• Wereldwijd small caps growth ETF: 10% (Satelite)
• Eurozone corporate bonds ETF: 10% (Core)
• Cash: 20%
• Totaal: 100%

Conclusie 

Bij het opbouwen van de portefeuille is de basis het acroniem PPIG-principe. U bepaalt zelf waar de nadruk op ligt en dit komt tot uitdrukking in de weging van de hier besproken asset classes. Bij een portefeuille die ingericht is met Groei als voornaamste motivatie zult u een veel hoger percentage aandelen aantreffen dan in een portefeuille waarbij Behoud centraal staat. Verder heeft u kunnen lezen over de core-satelite strategie die eigenlijk behelst dat u binnen een asset class kiest voor een basisthema en dit aanvult met accentthema’s binnen dezelfde asset class. Juist de lage correlatie binnen de asset class voor een lager van de portefeuille als geheel.

Eigenlijk spreekt het voor zich dat ETF’s uitermate geschikt zijn voor een goed uitgebalanceerde portefeuille. Met 1 product heeft u veel spreiding en met slechts een beperkt aantal regels kunt u al een zeer robuuste beleggingsportefeuille construeren.

Daarbij kan de ETF ook gebruikt worden om het Play gedeelte van de portefeuille invulling te geven, want het aanbod van niche-ETF’s is zeer ruim.