Inwestowanie „na koszt firmy”
Peter Siks
Podsumowanie: Podczas inwestowania należy pamiętać o kilku koncepcjach z dziedziny finansów behawioralnych. Jednym z nich jest efekt „na koszt firmy”, który dotyczy konieczności starannego rozważenia sposobu wejścia na rynek z większą sumą pieniędzy.
Taka suma może być kwotą zaoszczędzoną osobiście albo uzyskaną w łatwiejszy sposób lub otrzymaną nieoczekiwanie. Na przykład premia większa niż oczekiwana, wyjątkowo udana inwestycja giełdowa lub tym podobne. Jeśli taka duża suma pieniędzy trafi do Ciebie łatwiej, niż się spodziewasz, musisz zdać sobie sprawę z efektu "na koszt firmy" (ang. house money).
„Na koszt firmy”
„Na koszt firmy” (ang. house money) to koncepcja z dziedziny finansów behawioralnych tłumacząca, dlaczego inwestorzy ryzykują więcej w przypadku pieniędzy, które uzyskali łatwo. Efekt ten można porównać do postępowania w przypadku wygranej w kasynie. Załóżmy, że wchodzisz do kasyna z 500 zł.Po godzinie masz już 1200 zł, co oznacza, że Twój zysk wynosi 700 zł. Nadal chcesz zatrzymać swoje 500 zł, ale w miarę upływu nocy możesz grać nieco mniej ostrożnie i bardziej ryzykownie za pomocą swoich zysków, aby sprawdzić, czy uda Ci się zdobyć „wielką wygraną”. To zachowanie jest podobne do efektu „na koszt firmy” — masz poczucie, że łatwo udało Ci się zdobyć pieniądze, więc Twoja skłonność do ich zaryzykowania jest większa.
Wyrównywanie szans
W przypadku inwestowania pieniędzy możesz zastosować sposoby i strategie zwiększające szanse na długoterminowy sukces, co pomoże Ci uniknąć wpadnięcia w pułapkę „na koszt firmy”.Wyobraźmy sobie rodzinę Kowalskich. Niespodziewanie otrzymują spadek w wysokości 50 000 zł. Bieżące finanse rodziny Kowalskich są dobre. Mają 60 000 zł oszczędności, spłacają kredyt hipoteczny szybciej, niż przewiduje harmonogram, a ponadto co miesiąc są w stanie wygenerować znaczne oszczędności. Odziedziczone pieniądze nie są więc niezbędne do pokrycia bieżących kosztów rodziny. Mogą być postrzegane jako nieoczekiwany, znaczący podarunek finansowy.
Po kilku rozmowach rodzina Kowalskich postanawia zainwestować ten podarunek. Celem inwestycji jest uzyskanie dodatkowej swobody finansowej na przestrzeni 20 lat, aby mogli cieszyć się przyszłą emeryturą. Horyzont czasowy inwestycji jest długi.
Jak zacząć
Pani Kowalska dużo czytała o tym, jak zacząć inwestować. Jest dla niej jasne, że nie chce żadnych „szalonych przygód”. Rozumie, że dywersyfikacja to dobry sposób na ograniczenie ryzyka. Zgodnie z radami brokera wybiera portfel zdywersyfikowany za pomocą aktywów z całego świata. Wie już, w co chce zainwestować. Następną rzeczą do ustalenia jest to, ile dokładnie pieniędzy powinna zainwestować, aby zacząć.Pierwszą reakcją wielu osób, w tym pani Kowalskiej, jest zainwestowanie całej kwoty naraz, ale w tej konkretnej sytuacji może to nie być najlepsze podejście. Powodem tego jest to, że jeśli Kowalscy zainwestują wszystko za jednym razem, ich portfel stanie się bardzo wrażliwy na zmiany cen na rynku w odniesieniu do tego jednego dnia dokonania inwestycji.
Zamiast tego mogą rozłożyć inwestycję na przykład na 10 miesięcy i zainwestować po 5000 zł miesięcznie. Dzięki temu wycelowanie w korzystny moment na rynku stanie się mniej istotne, ponieważ część kwoty może zostać zainwestowana przy niskich, a część przy wysokich cenach na rynku, co uśredni cenę całej inwestycji.
Jaki z tego wniosek?
Jeśli w Twoje ręce trafią jakieś niespodziewane pieniądze, nie spiesz się z inwestowaniem wszystkich środków. Poświęć trochę czasu na ustalenie właściwego rozwiązania dla siebie i tych pieniędzy. W ludzkiej naturze leży podejmowanie większego ryzyka w przypadku nieoczekiwanych pieniędzy. Niezależnie od tego, czy jest się doświadczonym inwestorem, czy nie. Pamiętaj więc, że inwestowanie nie jest „grą” o wszystko albo nic. Rozsądnie jest poświęcić wystarczająco dużo czasu na opracowanie zdywersyfikowanego portfela, bez prób wycelowania w idealny moment na rynku. Może to być szczególnie ważne, gdy zaczynasz z łatwo zdobytymi pieniędzmi.Najnowsze informacje z rynków
5 najlepszych książek o psychologii inwestowania i finansach behawioralnych