Beleggen in robotica

Onlangs keek mijn zoontje een YouTube-video over de productielijn van een van de Tesla-fabrieken. De soepele – misschien wel iconische – robotarmen die de auto bijna helemaal zelf in elkaar zetten kwamen uiteraard vol in beeld. Ik vertelde hem dat de auto-industrie de sector is waar voor het eerst een robot gebruikt werd: de Unimate. De introductie van deze industriële robot eind jaren vijftig markeerde de transitie naar efficiëntere productieprocessen wereldwijd.

Tegenwoordig kijkt niemand meer vreemd op van een zorgrobot die chirurgen en artsen assisteert bij operaties of behandelingen. Ook voor senioren en zieke mensen zijn robots handige en effectieve zorgassistenten. Dichtbij huis kent u wellicht de elektrische grasmaaiers en stofzuigers, maar denk ook aan robots in distributiecentra van webwinkels.

En wat te denken van robots die mensen welkom heten en bestellingen rondbrengen in restaurants? Overgewaaid uit Azië, nu beleefden een Chinees-Indisch restaurant uit Renesse en een fusion restaurant uit Maastricht dit jaar de robotprimeur in Nederland. En het is niet ondenkbaar dat de coronacrisis voor meer vraag naar dergelijk robots gaat zorgen, het is een slimme manier om afstand te houden. De mogelijkheden van robots zijn legio en het toenemende gebruik ervan biedt kansen voor beleggers die willen investeren in specialisten die actief zijn in deze sector. Met dit artikel wil ik dan ook twee beleggingsmogelijkheden meegeven om een accent op dit vlak toe te voegen aan de portefeuille.

Robotica en robotisering onder de loep

De termen robotica en robotisering zijn nauw met elkaar verbonden. Robotica is een wetenschap die zich richt op systeemintegratie. Het is de tak van de mechatronica – een technische ingenieursdiscipline – die zich bezighoudt met theoretische implicaties en praktische toepassingen van robots in de breedste zin van het woord.

Het uiteindelijke gebruik van robots valt onder robotisering. Het betekent dat steeds meer taken en werkzaamheden – die eerst door mensen werden uitgevoerd – nu door robots (kunnen) worden gedaan. Aan de ene kant betreft het activiteiten die worden overgenomen door industriële robots, bekend van de automobielindustrie en vaak gericht op één taak. Aan de andere kant zijn er cobots of co-robots die samenwerken met mensen – denk aan de operatierobot – en cloud robots die menselijke taken op het niveau van I(C)T overnemen.

Stevige groei robotmarkt

Hoewel de wortels van de robotmarkt teruggaan naar de jaren vijftig, is de sector interessant. Nu en in de toekomst. Allied Market Research – een onderzoeksbureau en denktank in de Amerikaanse staat Oregon met het hoofdkantoor in Portland – heeft in hun onderzoek ‘Global Robotics Technology Market Insights’ becijferd dat de grootte van de robotmarkt in 2020 US$ 62,5 miljard bedraagt en naar een omvang van US$ 170,08 miljard in 2027 groeit. Een stevige groei voor deze markt met een jaarlijkse stijging van bijna 13,5%. En dat biedt kansen voor beleggers.

Beleggen in robotbedrijven?

U kunt aandelen van het Amerikaanse iRobot, Duitse KUKA Industrial Robots of het Japanse FANUC (via de Amerikaanse beurs) kopen. Misschien wel van het Duitse Siemens, want ook dit bedrijf is met SINUMERIK actief in de robotsector. Beleggen in individuele aandelen is echter over het algemeen risicovoller dan gespreid beleggen door middel van een beleggingsfonds of ETF. Besef: hoewel de robotmarkt al een aantal decennia bestaat, er zullen (nieuwe) bedrijven zijn die de eindstreep niet halen. Ook het afgelopen jaar was dat het geval.

Er is op dit moment een redelijk aanbod van beleggingsfondsen en ETF’s om in te spelen op de ontwikkeling van robotica en robotisering. Ik zeg daarbij bewust redelijk: voor veel van de gespreide oplossingen is een of meer van de pijlers waar ik naar kijk – risico, rendement en kosten – niet in balans. Gelukkig ben ik tijdens mijn onderzoek twee beleggingstitels tegengekomen om binnen de portefeuille ruimte in te lassen voor de robottrend: het AXA WF Framlington Robotech Acc fonds (ISIN LU1529781038) en het Lyxor Robotics & AI UCITS ETF (ISIN LU1838002480), een relatieve nieuwkomer. Voor wie de naam Lyxor nog niets zegt: deze ETF-series zijn onderdeel van Société Générale Group, een van de belangrijkste Franse banken.

Het fonds van AXA heeft doorgaans 50-65 aandelen wereldwijd (thans onder andere Keyence, Intuitive Surgical en Teradyne) in portefeuille; die van Lyxor zo’n 60 aandelen wereldwijd (nu onder andere Aspen Technology, Cadence Design Systems en AMS AG). De lopende kosten zijn respectievelijk circa 1% (AXA) en 0,4% (Lyxor) per jaar. Beide beleggingsproducten noteren in euro’s en zijn via Saxo Bank – verhandelbaar via beleggingsfondsenbeurs FundSettle (AXA) en de beurs van Frankfurt en Milaan (Lyxor). Meestal is de verhandelbaarheid op de Duitse beurs wat beter, maar voor deze titel ligt dat anders. De dagelijkse omzet op de Italiaanse beurs ligt een fractie hoger. Handelen via Milaan heeft vanuit het oogpunt van liquiditeit de (lichte) voorkeur.

De titel van AXA heeft geen benchmark, maar in de factsheet communiceert de uitgevende instelling wel de MSCI All Country World Index (ACWI) Net Return (EUR) index om de prestatie (performance) mee te kunnen vergelijken. Dat lukt AXA sinds de oprichting van het fonds in december 2016 zeer goed. De score van Morningstar voor het fonds van AXA is drie sterren. Een goede score, al had ik iets hoger verwacht. Er is echter een verklaring.

Wie inzoomt op de benchmark die Morningstar hanteert om de performance van het AXA-fonds te meten, ziet dat ze gebruik maken van de MSCI World Information Technology Net Return index. Een verdedigbare keuze gezien de tech-basis, maar het is geen 100% afspiegeling van de aanpak van AXA. Zonder een discussie te starten over de juistheid van de benchmark geldt dat overigens ook wel een beetje voor de eigen vergelijkingsmaatstaf van AXA. Anders gezegd, de waarheid ligt ergens in het midden van de twee benchmarks. Wat mij betreft verdient het fonds in ieder geval drie dikke sterren.

De titel van Lyxor weet de benchmark – de Rise Of The Robots index – sinds de oprichting in juni 2018 op een kleine kostenfrictie na te volgen. Vanwege het korte bestaan van het ETF is er nog geen sterrenrating bij Morningstar. De aanpak en resultaten tot nu toe zijn echter bemoedigend. Ook prettig om te weten: Lyxor heeft meerdere thematische ETF’s met goede ratings op het schap. Anders gezegd, ze weten verschillende ‘sectoren van de toekomst’ op de juiste manier te volgen. Het dividend, voor beide titels ongeveer 1% op jaarbasis, wordt automatisch herbelegd.

En de belangrijkste risico’s? U loopt uiteraard marktrisico. Als financiële markten onder druk staan, dan zult u dat ook ervaren. In termen van beleggen als een voetbalcoach zijn het aanvallende middenvelders. Verder is sprake van valutarisico. De fondsen noteren in euro’s, maar er zitten veel buitenlandse bedrijven in. En last but not least, het ETF van Lyxor past synthetische replicatie toe. Dat maakt het een iets risicovoller beleggingsproduct vergeleken met ETF’s die de onderliggende aandelen daadwerkelijk in portefeuille opnemen (fysieke replicatie).

In vogelvlucht zijn de titels interessant voor langetermijnbeleggers die aandelenrisico kunnen en willen dragen. En die met hun beleggingen ‘automatisch’ een robotsmaak willen toevoegen in de portefeuille mét essentiële spreiding. Meer weten? Klik hier voor meer informatie over het fonds van AXA en hier voor die van Lyxor.

Beleggen kent risico’s. Uw inleg kan minder waard worden.