Winstcijfers onder de loep
Starten met beleggen
Hans Oudshoorn
Beleggerstrainer SaxoAcademy
Samenvatting: Hoe moet u als belegger de winstcijfers van een bedrijf interpreteren? Hans Oudshoorn legt uit.
Level: Starter
Bij ondernemingen, duurzame daargelaten, draait alles maar om één ding: winst. Een bedrijf blijft namelijk financieel gezond als het winst produceert. Daarom is het voor een belegger belangrijk te weten hoe winstcijfers van een bedrijf te interpreteren. In de praktijk kan dit nog weleens lastig zijn, in de media en op internet worden voor de term winst namelijk regelmatig verschillende begrippen gebruikt: van EBITDA tot nettowinst.
Bij de uitleg van de winst- en verliesrekening komen de belangrijkste winstcijfers aan bod. Overigens is de winst- en verliesrekening voor u als belegger interessanter dan de balans. Naast de winst ziet u namelijk ook hoe deze is ontstaan. Collega Peter Siks legt u in onderstaande video eerst meer uit over de winstcijfers, daarna help ik u verder aan de hand van een paar voorbeelden.
De winst-en-verliesrekening
Hieronder ziet u een vereenvoudigde weergave van een winst- en verliesrekening van een fictieve supermarktketen. Het overzicht wordt ook wel resultaten- of exploitatierekening genoemd en geeft een overzicht van de opbrengsten en kosten van een onderneming over een bepaalde periode (meestal een jaar). U ziet de bekendste winstcijfers terugkomen: EBITDA, EBIT en nettowinst. Wat ze betekenen en hoe dat is opgebouwd leest u in de toelichting.
| Omzet | 100 |
| Inkoopwaarde van de omzet en kosten van grond- en hulpstoffen | 45 |
| Huur- en personeelskosten | 25 |
| EBITDA | 30 |
| Afschrijvingen op materiële vaste activa | 5 |
| Afschrijvingen op immateriële vaste activa | 4 |
| EBIT | 21 |
| Saldo financiële baten en lasten (+2-4-4) | 6 |
| Belastingen | 4 |
| Nettowinst | 11 |
Toelichting
- De omzet (€ 100 miljoen)
Hoe hoger, hoe beter. Het is de totale opbrengst uit de verkoop van supermarktproducten aan klanten door de onderneming.
- De kostprijs van de omzet (€ 70 miljoen)
De grootgrutter maakt zelf supermarktproducten, koopt ze in en moet ze vervoeren. Personeel krijgt salaris en er moet huur worden betaald voor bedrijfsruimtes.
- EBITDA (€ 30 miljoen)
Het eerste winstbegrip betreft het verschil tussen de omzet en kosten, ook wel bekend als ‘brutowinst’. EBITDA staat voor Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization. De Nederlandse vertaling van EBITDA is ‘inkomsten voor aftrek van rente, belastingen, afschrijvingen op materiële en immateriële vaste activa’. Hierbij spreken rente en belastingen voor zich, afschrijvingen zijn wat lastiger te begrijpen.
- Afschrijvingen op materiële (€ 5 miljoen) en immateriële activa (€ 4 miljoen)
Onder afschrijvingen op materiële vaste activa wordt het boekhoudkundig verwerken van een waardevermindering van bijvoorbeeld productiemachines of transportmiddelen verstaan. Immateriële vaste activa zijn niet-tastbare bezittingen die wel een rol spelen in het financiële proces, maar nooit in het fysieke bedrijfsproces. Denk hierbij aan octrooien, patenten en goodwill.
- EBIT (€ 21 miljoen)
Het tweede winstbegrip. Deze winst is minder hoog dan de EBITDA, aangezien de afschrijvingen verwerkt zijn. Het geeft daarom een zuiverder beeld over de gang van zaken en de prestaties van het management.
- Saldo financiële baten en lasten (€ 6 miljoen)
De supermarktketen doet veel zaken in buitenlandse valuta en heeft een positief valutaresultaat van € 2 miljoen gehaald. Helaas is de waarde van een dochteronderneming fors gedaald. De boekhoudkundige afschrijving is € 4 miljoen. Ook moet de onderneming € 4 miljoen rente op bankleningen en aan obligatiehouders betalen. In totaal zijn de financiële lasten € 6 miljoen. Dit bedrag wordt van de EBIT afgehaald.
- Belasting (€ 4 miljoen)
Niemand ontkomt eraan. Ook het belastingbedrag wordt van de EBIT afgetrokken.
- Nettowinst (€ 15 miljoen)
Het derde en laatste winstbegrip, ook wel ‘nettoresultaat’ (na belastingen) genoemd. Het bedrag dat beschikbaar is om te herinvesteren, te reserveren of uit te keren aan u, de aandeelhouder.
Dividend
De meeste ondernemingen keren een deel van de nettowinst uit aan aandeelhouders in de vorm van dividend. De rest gaat terug in het bedrijf. Door deze herinvesteringen kan de onderneming ook in de toekomst blijven groeien. Professionele beleggers zijn zelfs argwanend als er lange tijd een te groot deel van de winst wordt uitgekeerd. Ze zien dat als strategische armoede van de bedrijfsleiding.
Opgelet!
EBITDA wordt gebruikt als maatstaf voor de brutowinst die een onderneming haalt met haar bedrijfsactiviteiten na aftrek van huur- en loonkosten, zonder dat hier kosten en opbrengsten van de financiering in verwerkt zijn. Bedrijven die te maken hebben met grote afschrijvingen of afwaarderingen van goodwill, verbloemen dit vaak door EBITDA naar de markt te communiceren in plaats van de nettowinst.
Interpretatie: de beurs en winstcijfers
Aandeelhouders willen dat een bedrijf winst maakt, dat de winst elk jaar groeit en groter is dan die van de concurrenten. Niet alleen het bedrijf zelf doet voorspellingen over de winstgevendheid in de toekomst, ook analisten van banken en beleggers maken een inschatting. Een verwachte winststijging van 10% zegt niet zo veel. Hoe ‘de beurs’ reageert op winstcijfers hangt af van:
Feit versus verwachting
Maakt het bedrijf een winststijging van 15% bekend, dan reageert de markt meestal positief. Stijgt de winst 5%, dan straffen beleggers het aandeel doorgaans af. Zijn feit en verwachting gelijk aan elkaar, dan is de toelichting bij de jaarcijfers over winstverwachting in de nabije toekomst doorslaggevend voor de reactie van beleggers. It’s all about managing expectations...
De winstverwachting van concurrenten
Halen andere ondernemingen in dezelfde sector winststijgingen van 5%, dan betekent een stijging van 15% vaak goed nieuws voor de aandelenkoers.
De historische winstgevendheid
Daalt de winstgevendheid van de onderneming ten opzichte van eerdere jaren? Gerede kans dat de koers onder druk komt te staan. Nu u weet wat de winst- en verliesrekening inhoudt, is het tijd voor rekensommen waarmee u een onderneming kunt doorlichten. In het volgende artikel over ‘Financiële kengetallen’, leert u hier meer over.
Samengevat blijft een bedrijf gezond als het winst maakt. De bekendste winstbegrippen zijn EBITDA, EBIT en nettowinst. Het laatste getal geeft het meest eerlijke beeld over de winstgevendheid van de onderneming. Hoe de beurs reageert op winstcijfers hangt voor een belangrijk deel af van de verwachtingen vooraf.
Beleggen kent risico's, uw inleg kan minder waard worden.
Beleggen kent risico’s, uw inleg kan minder waard worden.
De informatie op deze pagina is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De beloning van de auteur van dit artikel staat/stond/zal niet direct of indirect in relatie (staan) met zijn specifieke aanbevelingen of standpunten. Ondanks het feit dat Saxo Nederland alle zorgvuldigheid in acht neemt bij het samenstellen en onderhouden van deze pagina's, en daarbij gebruik maakt van bronnen die betrouwbaar geacht worden, kan Saxo Nederland niet instaan voor de juistheid, volledigheid en actualiteit van de geboden informatie. Indien u zonder verificatie of advies gebruikmaakt van de verstrekte informatie, doet u dat voor eigen rekening en risico. Aan de informatie op deze pagina's kunnen geen rechten worden ontleend. Saxo Nederland is een handelsnaam van Saxo Bank A/S. Beleggen brengt risico’s met zich mee. Uw inleg kan minder waard worden. Meer informatie over de specifieke productrisico’s kunt u lezen op de productpagina’s.