Hedging – hoe beperkt u risico in de portefeuille (met futures)?

Hedging is een risicobeheerstrategie die kan worden gebruikt om individuele posities of uw hele portefeuille te beschermen. Er wordt een positie gecreëerd die in de tegenovergestelde richting van de oorspronkelijke positie beweegt en uw risico (tijdelijk) vermindert. Dit kan u gemoedsrust geven in perioden van onzekerheid, zonder dat u uw posities (gedeeltelijk) hoeft te liquideren.

Let op: in dit artikelen wordt een voorbeeld gegeven van hedgen met futures. Futures zijn zeer risicovolle producten en alleen geschikt voor de ervaren belegger. U kunt meer dan uw inleg verliezen.

Hedgen uitgelegd

Een portefeuille (of positie) afdekken betekent een tegengestelde positie innemen die het risico van de portefeuille vermindert. Een aansprekend voorbeeld is de afdekking van het valutarisico. Stel dat een Europese onderneming weet dat zij over zes maanden een levering ter waarde van 5 miljoen USD zal ontvangen die in USD moet worden betaald. Bovendien is zij tevreden met de huidige wisselkoers EUR/USD en kan zij daarop haar kostprijsberekening maken. Door een dollarcontract te sluiten waarin de EUR/USD-prijs over zes maanden wordt vastgelegd, hebben zij hun valutarisico afgedekt. Of de koers van de EUR/USD stijgt of daalt, maakt voor hen niet echt meer uit.

Bij het afdekken van een positie zoekt de hedger een product dat precies in de tegenovergestelde richting van de onderliggende waarde beweegt. Als het ene stijgt, daalt het andere en omgekeerd. Een volledig afgedekte positie heeft dus (vrijwel) geen neerwaarts risico maar ook (vrijwel) geen opwaarts potentieel omdat de posities elkaar in theorie zouden uitvlakken.

Het afdekken van open posities is iets wat voortdurend gebeurt in de professionele handelswereld. Voor veel particuliere beleggers is dit vaak een brug te ver omdat zij heel anders met risico omgaan en sommigen niet weten dat afdekking mogelijk is. Het is echter goed te beseffen dat het mogelijk is het bredere marktrisico van een aandelenportefeuille - geheel of gedeeltelijk - af te dekken met behulp van derivaten zoals futures op de desbetreffende index. Maar er zijn een aantal zaken waarmee u rekening moet houden:

• De complexiteit van uw beleggingsportefeuille neemt toe. U kunt bijvoorbeeld te maken krijgen met margin en de bijbehorende risico's.
• Er zijn kosten verbonden aan het onderhouden van de hedge. Denk aan eventuele rentekosten, de spread, de transactiekosten en eventuele doorrolkosten.
• Het opwaarts potentieel is (grotendeels) verdwenen wanneer u een short future op de index aanhoudt.
• De portefeuille moet (zeer) goed gecorreleerd zijn met de index waarop u de futurepositie inneemt.
• Een portefeuille bestaande uit een zeer beperkt aantal aandelen kan onder normale omstandigheden goed correleren met de index (waarop futures beschikbaar zijn). Een sterke daling van een van de aandelen in de portefeuille zal echter merkbaar zijn in de portefeuille, maar onzichtbaar blijven in de futures van de bredere markt (de hedge). In dat geval wordt een verlies geleden op de portefeuille dat niet wordt gecompenseerd door de hedge.
• De contractgrootte van de future: een future kan 'te groot' zijn.

Een voorbeeld

Mevrouw Smit heeft een goed gespreide beleggingsportefeuille in Europese aandelen ter waarde van 250.000 euro. Nu gaan mevrouw Smit en haar partner op een safari van drie weken waarbij zij geen gelegenheid heeft om haar portefeuille in de gaten te houden. Zij zou natuurlijk de hele portefeuille kunnen verkopen, maar dat heeft niet haar voorkeur. Zij wil een tegengestelde transactie aangaan via futures op de EuroSTOXX50 index, en kiest voor de EuroSTOXX50 omdat deze een goede correlatie heeft met haar portefeuille. Het niveau van de index is 3.700 punten.

Aantal futures

Hoeveel futures moet mevrouw Smit short verkopen om haar portefeuille zo nauwkeurig mogelijk af te dekken?

De contractgrootte van de future op de EuroSTOXX50 is 10 (u kunt dit controleren in het orderticket). Bij een indexniveau van 3.700, betekent dit dat de blootstelling van 1 future EUR 37.000 bedraagt.

In totaal moet EUR 250.000 worden afgedekt en 250.000/37.000 = 6,74. Als mevrouw zeven futures verkoopt, houdt zij dus een kleine shortpositie over. Als zij zes futures zou verkopen, houdt zij een kleine long positie over. Mevrouw Smit besluit zes futures te verkopen. Uiteraard zijn er kosten verbonden aan de hedge maar deze zijn zeer beperkt, zeker in relatie met de portefeuille die afgedekt gaat worden.

Grafisch ziet het er als volgt uit: